Sô 53 (1569) ra ngày 4.5.2009

 

 

Toàn văn:

Trong khi phương pháp học bơi truyền thống còn có nhiều hạn chế thì phương pháp mới “Phòng chống tai nạn sông nước cho học sinh với E-Bơi” với nhiều ưu điểm như có thể học từ trên cạn, phòng chống chết đuối ngay cả khi không biết bơi được đánh giá là mô hình khá hiệu quả. Báo GĐ&XH xin giới thiệu phương pháp này qua bài viết của TS. Phạm Anh Tuấn để quý độc giả tham khảo.

Học bơi không nhất thiết phải xuống nước

Tại các lớp dạy bơi hiện nay, mô hình học bơi trong môi trường nước được áp dụng theo mô hình: Người không biết bơi – Tập bơi – Người biết bơi. Ưu điểm của mô hình này là người học bơi được tập luyện và làm quen với môi trường nước. Sau khi học bơi, khả năng bơi lội của người học được kiểm chứng. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có nhiều điểm hạn chế, đó là điều kiện bể bơi, thiết bị kỹ thuật, người hướng dẫn cho việc dạy và học bơi chưa đáp ứng…

 


Ảnh lấy từ cuốn truyện "Học bơi ở nhà với bác Tao Táo To - Minh hoạ: Vũ Minh Chinh, E-Bơi

E-Bơi là dự án “Phòng chống tai nạn sông nước cho học sinh với E-Bơi”, được Công ty TNHH Tư vấn và Truyền thông Văn hóa – Giáo dục – Môi trường Pi (Pi C&E) triển khai từ đầu năm 2009. Cách tiếp cận của E-Bơi khác với phương pháp học bơi truyền thống ở chỗ, E-Bơi cho rằng: Muốn học bơi không nhất thiết phải xuống nước và có thể phòng chống chết đuối ngay cả khi không biết bơi.

Để học bơi, trước hết cần phải học các kiến thức cơ bản về môi trường sông nước, bản chất các động tác bơi lội, khả năng chống chết đuối tiềm ẩn trong mỗi cá nhân…Khi nắm vững các kiến thức này, người ta xuống nước sẽ không sợ, không cuống. Các nghiên cứu từ trước đến nay cho thấy, chết đuối không phải là do không biết bơi mà do thiếu hiểu biết, chủ quan để nước tràn vào mũi, miệng, hệ thông hô hấp, gây ngạt thở. Bằng chứng là những người biết bơi, thậm chí bơi giỏi vẫn chết đuối.

 

Hoá ra ai cũng biết bơi từ khi còn trong bụng mẹ!!! - Minh  hoạ: Vũ Minh Chinh, E-Bơi   

Con người khi sinh ra đã có những khả năng phòng chống chết đuối bẩm sinh. Người ta phát hiện, trẻ sơ sinh có phản ứng lặn, tức là khi đầu đứa trẻ chìm vào trong nước, nó sẽ ngưng thở, chân tay sẽ đạp nước giống như bơi lội. Trẻ sơ sinh không những không sợ nước mà trái lại chúng rất thích nô đùa trong nước. Đó là do chúng đã quen với môi trường chất lỏng khi còn trong bụng mẹ. Khi ra đời, do thay đổi môi trường sống, phản xạ lặn mất đi, tính ưa nước mất đi, thay vào đó tính sợ nước. Ở nước ngoài, người ta hướng dẫn bố mẹ dạy trẻ sơ sinh học bơi từ rất sớm trong môi trường nước, ngay từ khi chúng vài tuần tuổi.

Cấu tạo cơ thể con người khá thích hợp cho việc phòng chống chết đuối ngay cả khi không biết bơi. Mũi và miệng nằm ở phần trên của cơ thể, để giữ cho nước không sặc vào đường thở. Lồng ngực với hai lá phổi có thể chứa được khoảng 4 -5 lít không khí, chúng sẽ là chiếc phao cứu sinh tuyệt vời nâng đầu, miệng và mũi lên phía trên, tránh sặc nước. Hai tay và hai chân có thể đạp nước để bơi, nâng đầu, mũi và miệng lên khỏi mặt nước. Còn khi rơi xuống nước, người sẽ bị nước đẩy thắng đứng từ dưới lên với có độ lớn bằng trọng lượng của phần chất lỏng mà người đó chiếm chỗ, đẩy mũi và miệng lên khỏi mặt nước không khó khăn gì. Đó là tác dụng của lực đẩy Ác – si – mét trong vật lý.

Người không biết bơi khi rơi xuống nước thường khó giữ được bình tĩnh. Nhưng càng hoảng loạn, càng dễ chết đuối. Trong trạng thái gấp gáp, kích động, cơ bắp hoạt động nhiều sẽ tiêu tốn nhiều năng lượng hơn, buộc hệ tuần hoàn, hệ hô hấp cũng phải hoạt động nhiều hơn. Hậu quả là người ta dễ bị sặc nước, dễ bị chuột rút hơn, nhanh chìm hơn khi bình tĩnh.

Ưu điểm của phương pháp E_Bơi là những hạn chế của việc tập bơi truyền thống được giải quyết; tạo điều kiện cho nhiều người học, tìm hiểu về bơi lội; biết cách phòng chống chết đuối ngay cả khi chưa biết bơi. Thông tin chi tiết về E-Bơi có trong chuyên mục E-Bơi tại Website http://www.pi-company.com.vn

Vậy chỉ cần biết cách nâng mũi và miệng nhô khỏi mặt nước để thở như trên cạn là ổn. với những khả năng chống chết đuối bẩm sinh, cộng với một chút bình tĩnh, bạn sẽ có cách khắc phục.

Khi bạn rơi xuống nước, sẽ bị nước đẩy thẳng đứng từ dưới lên với lực có độ lớn bằng trọng lượng của phần nước mà bạn chiếm chỗ. Hãy tận dụng tối đa lực đẩy đó để đẩy đầu, miệng và mũi lên phía trên bằng cách…đừng làm gì cả, ngoài việc bình tĩnh nín thở. Hãy bình tĩnh nín thở và thả lỏng chân tay, thả lỏng cơ bắp, đừng hoảng loạn. Do bạn bị trái đất hút với một lực luôn lớn hơn lực đẩy thẳng đứng của phần nước mà bạn chiếm chỗ từ dưới lên, đầu bạn sẽ chìm vào trong nước, nhưng chỉ một chút thôi. Lồng ngực với hai lá phổi sẽ giống cái phao cứu sinh nâng cơ thể và đầu của bạn nổi bập bềnh, xiên xiên sát mặt nước. Cứ yên tâm là bạn sẽ không chìm. Khi bạn không nín thở được nữa, chính là lúc bạn phải nhô lên để thở ra, hít vào.

Muốn bơi giỏi phải biết quan sát và suy nghĩ - Minh  hoạ: Vũ Minh Chinh, E-Bơi

Bạn hãy co hai cánh tay sát người, gập lại nơi khuỷu tay, để hai bàn tay ngang vai, hướng lòng bàn tay ra phía trước, rồi quạt tay ấn nước xuống phía dưới để đẩy đầu, mũi và miệng nhô khỏi mặt nước. Tay ấn nước xuống, đầu phải nhô lên – đó là nguyên tắc phản lực. Lúc quạt tay ấn nước xuống dưới, cũng đồng thời là lúc bạn thở ra bằng mũi. Bạn chỉ thở ra bằng miệng khi đầu nhô khỏi mặt nước. Sau đó, bạn lại rơi chìm vào nước, lại nín thở như trước, rồi lại quạt tay ấn nước xuống dưới để đầu nhô lên…Nếu bình tĩnh và tự tin hơn, bạn không cần nín thở mà có thể thở ra nhè nhẹ bằng mũi khi đầu nhô lên, bạn sẽ thở vào bằng miệng. Với kỹ thuật này, dù không biết bơi, bạn có thể tồn tại lâu dài dưới nước, tạo điều kiện cho người khác đến cứu.
 
Theo thống kê của Bộ Y tế, trong 2 năm 2005-2006, số trẻ em và vị thành niên bị tử vong do đuối nước chiếm hơn 51% tổng số người tử vong do tai nạn thương tích. Cụ thể, năm 2005 có 3.564 trường hợp, năm 2006 là 3.685 trường hợp. Tính trung bình khoảng hơn 10 trường hợp / ngày. Số trẻ em chết đuối do đuối nước tập trung chủ yếu ở các tỉnh Đồng bằng sông cửu long vào mùa lũ lụt. Khảo sát sơ bộ cho thấy, độ tuổi của trẻ em bị chết đuối có tỉ lệ cao nhất tập trung ở nhóm trẻ từ 0-4 tuổi chiếm 36%, tiếp đến là hai nhóm 5-9 tuổi và 10-14 tuổi chiếm 24%, cuối cũng là nhóm 15-19 tuổi chiếm 16%

TS. Phạm Anh Tuấn
Trưởng quản lý Dự án E-Bơi
Pi C&E

Dự án E-Bơi và E-Bơi Team được Pi C&E khởi động ngày 19/01/2009 nhằm giảm thiểu tai nạn sông nước cho trẻ em

Mục tiêu của E-bơi: "Để không còn đứa trẻ nào bị chết đuối"

Nét đặc biệt của E-Bơi: